Yapay zeka, hiç şüphesiz günümüzdeki en popüler teknolojidir. Kullanım alanı giderek genişlerken, yapabildikleri ile insanları şaşırtmaya devam etmektedir. Peki, yapay zeka nedir? Ne işe yarar? Bu soruların cevaplarını ve yapay zeka (AI) ile ilgili merak edilen tüm detayları yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Yapay Zeka Nedir?
Yapay zeka, insan zekasını taklit eden, topladığı bilgilerle kendisini geliştiren sistemlerdir. Her ne kadar günümüzde popülerleşen bir teknoloji olsa da yaklaşık 70 yıllık tarihe sahiptir. İlk geliştirildiği dönemlerde insan girdisi gerektiren karmaşık işlemlerin yapılmasını sağlarken, zaman içerisinde makine öğrenimi ve derin öğrenme gibi alt alanlara sahip olmuştur.
Yapay zeka, karmaşık işlemleri yerine getirirken insan zekasını taklit edebilen sistemlerdir. Bu yönü ile yazılımlardan, uygulamalardan ayrılır. Yapacağı göreve ilişkin verileri hızlı ve akıllı algoritmaları kullanarak işler. Bu sürecin sonunda ise bir programdan çok daha farklı şekilde istenen görevi yerine getirir veya çıktıyı verir.
Yapay Zeka Nasıl Çalışır?
Yapay zeka, belli alanlarda insan zekasını taklit etme konusunda oldukça başarılıdır. Başarısı, yapay zekanın nasıl çalıştığının, mantığının nasıl işlediğinin merak edilmesine neden olmaktadır. Yapay zeka, büyük ölçekli verileri akıllı algoritmalar kullanarak işler. Veriler, yapay zekanın öğrenme sürecini direkt olarak destekler. Böylece istenen alanlardaki çıktıları verir.
Daha açık şekilde ifade edilecek olursa; yapay zeka sistemlerinde büyük ölçekli veriler bulunmaktadır. Bu veriler, yapay zeka sisteminin sahip olduğu akıllı algoritmalar üzerinden işlenmektedir. İşlenen verilerin analizi sağlanır. Böylece istenen çıktılar verilir.
Yapay zeka nedir denildiğinde bir tanımlama yapılmasına karşın, bu teknolojinin kendi içerisinde farklı türleri veya farklı sistemlere sahip olan seçenekleri vardır. Bunlara ilişkin detaylar ise şu şekildedir:
Makine Öğrenimi
Yapay zekanın en popüler alt alanlarından biridir. Bilgisayarların verileri analiz ederek desenleri öğrenmelerine ve buna dayalı olarak tahminler yapmalarına imkan verir. Veriye dayalı olarak modellemelerin yapıldığı bu sistemde, bu modellemeler üzerinden farklı işlemleri yapma yeteneği geliştirilmektedir.
Adından da anlaşılacağı üzere bu sistemde makineler (bilgisayarlar) öğrenerek kullanıldığı alanlarda fark yaratırlar. Makine öğreniminin kullanıldığı alanlardan bazıları; otomasyon, finans, sağlık, görüntü tanıma ve doğal dil işlemedir.
Derin Öğrenme
Derin öğrenme teknolojisi, makine öğreniminin alt alanlarındandır. Bu teknoloji, çok katmanlı yapay sinir ağlarını kullanır ve bu sayede karmaşık verilerin analizi ile desenlerin tanıma işlemini yerine getirir. Büyük veri kümelerindeki karmaşık görevleri gerçekleştirme konusunda çok başarılıdır. Otonom araçlar, doğal diş işleme ve görüntü işleme gibi alanlarda kullanılmaktadır.
Yapay Sinir Ağı
İnsanda bulunan sinir ağını taklit eden yapay sinir ağı teknolojisi, matematiksel bir modeldir. Tahmin yapma, desen tanıma ve veri analizi gibi işlemlerin gerçekleştirilmesi için kullanılır. Makine öğrenimi ve derin öğrenme alanlarında kullanılan en temel teknolojilerdendir.
Yapay sinir ağı, farklı veri kümeleri arasındaki bağlantıyı etkin olarak sağlar. Bu veri kümelerin arasındaki bağlantının kurulması ise farklı işlemlerin yapılmasını, öğrenmenin gerçekleşmesini kolaylaştırır.
İleri Algoritma
İleri algoritma, verilerin çok daha etkili, hızlı ve yüksek düzeyde analiz edilmesine imkan verir. Nadir yaşanan senaryoların tanınması, karmaşık sistemlerin anlaşılması ve benzeri işlemler için kullanılır.
Derin Katmanlar
Sinir ağları üzerinden derin öğrenme sağlanırken, olabildiğince fazla verinin kullanılması hedeflenir. Derin katmanlar, farklı katmanlardan oluşan sinir ağlarının kullanılmasına ve böylece daha fazla veri kümesine ulaşılmasına katkı vermektedir.
Yapay zekanın çalışma prensibi, kullanılan yapay zeka alt alanına veya teknolojisine göre değişmektedir. Ancak her teknolojinin insanları şaşırtıcı özelliklere sahip olması ve yine şaşırtıcı sonuçlar vermesi, son derece dikkat çekicidir.
Yapay Zeka Nerelerde Kullanılır?
Yapay zeka, her geçen gün daha fazla gelişmekte ve gelişimine bağlı olarak farklı alanlarda kullanılmaya başlanmaktadır. Kullanıldığı bazı alanlar ve bu alanlardaki kullanımına ilişkin detaylar şu şekildedir:
- Sağlık
Röntgen ve diğer görüntüleme cihazlarından çıkan görüntülerin analizini ve değerlendirmesini anlık olarak yapar. Radyoloji bölümündeki iş yükünü ciddi anlamda azaltır. İnsanların tıbbi geçmişlerini dikkate alarak uygun diyet ve egzersiz programları hazırlar, sağlık yaşam tarzının oluşturulması için yönlendirmeler yapılır.
Sağlık, son derece kritik ve hassas bir alandır. Yapay zeka bu tip işlemleri başarı ile gerçekleştirse dahi günümüzde bu işlemler, mutlaka uzman bir sağlık personelinin onayından geçmektedir. Ancak yakın gelecekte sağlık personeli onayına ihtiyaç kalmadan işlemlerin yapılabileceği tahmin edilmektedir.
- Finans
Finans alanındaki yoğun veri akışını anlık olarak analiz eder ve çıkarımlarda bulunur. Birkaç finans uzmanının birkaç saatte yapacağı işlemleri saniyeler içerisinde yapar. Hileli işlemlerin tespiti, şüpheli olabilecek işlemlerin belirlenmesi, veri yönetimi, kredi puanlaması gibi işlemlerde yapay zekadan yararlanılmaktadır.
- Üretim
Üretim alanında yapay zeka, makine öğrenimi ile kullanılmaktadır. Endüstri 4.0 ile birlikte makine öğrenimi daha önemli hale gelmiş ve rekabet gücünün geliştirilmesi için temel şartlardan kabul edilmiştir. Üretim sürecindeki verileri dikkate alan makinelerin üretimi iyileştirmesinde yapay zeka rol almaktadır. Bunun haricinde de farklı alanlarda yapay zekanın kullanıldığı bilinmektedir.
- Eğitim
Bireysel öğrenme hızlarının tespit edilerek, her öğrenciye kişiselleştirilmiş eğitim alma imkanı sağlamaktadır. Normalde bunun yapılabilmesi için neredeyse birkaç öğrenci için bir öğretmenin görev yapması gerekirken, yapay zeka bunu düşük maliyet ve yüksek hızda sağlamaktadır.
- Perakende
Üretim sektöründen ürünlerin son kullanıcıya ulaşana kadar olan süreçte yapay zeka aktif olarak kullanılır. Perakende sektöründe, müşteri beklentilerini ve ihtiyaçlarını veriler üzerinden belirler ve olası talebi tahmin eder. Pazarlama stratejilerinin oluşturulmasına katkı verir. Bütün bunların sonucunda ise satışlar ve karlılık artar.
Kullanım alanlarında sağlamış olduğu yüksek başarı nedeniyle birçok insanın işsiz kalacağı beklenmektedir. Bu durum yapay zekanın insanlık için dezavantajlarından biri olarak dikkat çekmektedir. Ancak bu dezavantajı Ecodation’dan alınacak yapay zeka eğitimi ile tersine çevirmek ve bu teknolojiden etkin olarak yararlanmak mümkündür. Ayrıca yapay zeka mühendisi nedir, ne iş yapar ve maaşları içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Neden Yapay Zeka Kullanılmalıdır?
Yapay zeka, günümüzün bir gerçeği ve birçok alanda kullanılmaktadır. Yapay zekanın kullanılma nedenleri şu şekildedir:
- Düşük maliyetli bir teknolojidir. İnsan beynini taklit eden ve bunu başarılı bir şekilde yapan yapay zekayı kullanmanın maliyeti, alınacak karşılıklara kıyasla çok düşüktür.
- Yüksek performanslıdır. Çok sayıda gerçek insanın birkaç saatten yapacağı işi veya işlemleri, çok daha iyi bir şekilde ve daha kısa sürede yapar.
- Erişilmesi çok kolaydır. Çok üstün bir teknoloji olmasına karşın düşük maliyeti nedeniyle erişilebilirliği çok kolaydır. Hatta ücretsiz versiyonları dahi bulunmaktadır.
- Kısa sürede yüksek ölçekli verilere erişim sağlar ve bu verileri işler, analiz eder. Veriler sayesinde en mükemmel sonuçlara ulaşır.
- Maliyetleri azaltır. Yapılacak işleri düşük maliyetle yapması ve normalde o işi yapan personelin farklı pozisyonlara kaydırılması, işletme maliyetlerini azaltır.
Bu tip etkiler nedeniyle verimlilik ve karlılık artışı sağlamaktadır. Dolayısıyla da işletmelerin rekabet güçlerini yukarı yönlü olarak değiştirmektedirler. İşte bu durum, yapay zekanın kullanılmasının bir tercih değil, bir zorunluluğa dönüşmesine neden olmaktadır.
Yapay Zeka İle Neler Yapılabilir?
Yapay zeka (AI) sayesinde hayalenizdeki resmi oluşturabilir, herhangi bir resme istediklerinizi ekleyebilir, bir ses taslağı ile müzik oluşturabilir, sağlık alanında teşhis koyma ve otomatik olarak kod yazdırma gibi çalışmaları kolayca yapılabilir.
Yapay Zeka İçin Hangi Programlama Dilleri Kullanılır?
Yapay zeka geliştirme sürecinde kullanılan programlama dilleri, sistemin hangi alanda kullanılacağına ve hangi amaçlar için tasarlandığına bağlı olarak değişebilir. Ancak, yapay zeka sistemleri için en sık kullanılan diller arasında Python, R, Java, C++ ve MATLAB yer almaktadır.
Python, yapay zeka geliştiricileri arasında en popüler dil olarak kabul edilir. Kolay öğrenilebilir olması, zengin bir kütüphane seçeneği sunması ve geniş bir topluluk desteğiyle birleşince, Python yapay zeka geliştirme sürecinde en çok tercih edilen dil haline gelmiştir.
R, yapay zeka geliştirme sürecinde veri analizi ve görselleştirme işlemlerinde yaygın olarak kullanılan bir dil olarak bilinir. Bu dil, veri analizi ve istatistiksel modelleme alanında geniş bir kütüphane seçeneği sunar.
Java ve C++, yapay zeka geliştirme sürecinde düşük seviye işlemler ve hızlı veri işlemesi gerektiği durumlarda kullanılır. Bu diller, nesne yönelimli programlama (OOP) prensiplerine uygun olarak tasarlanmıştır ve yüksek performanslı uygulamalar için tercih edilir.
MATLAB, yapay zeka geliştirme sürecinde veri analizi ve simülasyon işlemlerinde yaygın olarak kullanılır. Bu dil, matematiksel hesaplamaların yanı sıra sinyal işleme, görüntü işleme ve makine öğrenimi işlemleri için de kullanılabilir.
Yapay zeka, geleceğin teknolojisi konumundadır. Bu teknolojideki yerinizi almak ve yapak zeka konusunda kendinizi geliştirmek için Ecodation olarak verdiğimiz yapay zeka eğitim programlarımızdan yararlanabilirsiniz.
